Nếu cơ thể của bạn rơi vào tình trạng yếu kém khiến sức lao động không đáp ứng được các chỉ tiêu trong công việc do chủ doanh nghiệp yêu cầu…khi đó bạn có thể yêu cầu được nghỉ bệnh tịnh dưỡng hoặc cần thời gian để hồi phục dựa vào luật lao động của Thụy Điển. Bạn sẽ cảm thấy mình rất may mắn khi biết được rằng luật lao động nước này gần như là bộ luật tốt nhất thế giới được đề ra để bảo vệ tối đa quyền lợi của người lao động Thụy Điển.
Nếu bạn là người làm công ăn lương bất kể là lao động chân tay cho đến làm việc trí óc, bạn cần phải biết về quyền lợi và nghĩa vụ của mình được qui định trong luật lao động.
Chúng tôi đã từng viết về chủ đề quyền lợi khi bị cho nghỉ việc hay sa thải , nếu bạn chưa đọc thì có thể đọc tại đây: “Kiến thức cần phải biết nếu bạn bị mất việc làm ở Thụy Điển” .
Trong nội dung bài viết này sẽ cung cấp thêm 1 nội dung cũng cực kỳ quan trọng không kém gì với quyền lợi người lao động khi bị sa thải đó là : các chế độ nghỉ phép vì bệnh dành cho người lao động Thụy Điển.
Lưu ý: Do sự bùng phát của virus Corona Vũ Hán, một số qui định thông thường đã được chính phủ Thụy Điển thay đổi tạm thời để đáp ứng với tình trạng khẩn cấp mang tính quốc gia.
Các karensdag (dịch nôm na ngày chờ đợi) đã bị loại bỏ cho đến cuối tháng Tư, và yêu cầu giấy phép nghỉ bệnh của bác sĩ sau ngày thứ bảy của bệnh cũng đã được tạm thời loại bỏ.
Mục đích của những thay đổi này là giảm gánh nặng cho dịch vụ chăm sóc sức khỏe và hạn chế sự lây lan của virus.
Có nghĩa rằng khi bạn cảm thấy mình có những triệu chứng của bệnh cảm, bạn cần phải nghỉ bệnh.
Với qui định trước đây, ngày đầu tiên sau khi nghỉ, bạn sẽ không được nhận lương cho ngày này
Nhưng nay bạn vẫn sẽ được nhận tiền lương cho ngày nghỉ đầu tiên do cơ quan bảo hiểm chi trả cũng như qui định buộc phải có giấy khám bác sĩ nếu bạn nghỉ từ 7 đến tối đa 14 ngày thì nay cũng bãi bỏ.
Tuy nhiên sau dịch bệnh, trở lại cuộc sống bình thường, dưới đây là những qui định về nghỉ bệnh dành cho người lao động Thụy Điển cần biết :
1.Tôi phải làm gì nếu bị ốm?
Nếu bạn bị ốm ở Thụy Điển và không thể đi làm, không cần phải lo lắng.
Bước đầu tiên là thông báo cho người quản lý của bạn.
Do văn hóa làm việc không chính thức của Thụy Điển phổ biến hơn so với Hoa Kỳ hoặc Vương quốc Anh, nên các sếp người Thụy Điển thường chấp nhận điều này qua e-mail hoặc dịch vụ nhắn tin nội bộ thay vì bạn cần gọi cho sếp của bạn.
Tuy nhiên điều này còn tùy thuộc vào qui định hay văn hóa của công ty/hãng xưởng/hay nơi bạn làm việc.
Ngoài ra với 1 số ngành nghề mà nhân viên có thể được phép làm việc tại nhà, nếu bệnh của bạn không ngăn cản bạn làm việc toàn thời gian.
Ví dụ như chấn thương ở chân, đau đầu nhẹ hoặc cảm lạnh .
Bạn có thể hỏi người quản lý cấp trên của mình cho phép bạn được làm việc ở nhà hay không ?
Ở một hoàn cảnh khác, nếu bạn đủ sức khỏe để thực hiện các nhiệm vụ bình thường của mình, nhưng không thể làm việc theo cách thông thường.
Ví dụ, nếu bạn cần một chiếc taxi do vấn đề di chuyển (như xe hư, bị thương ở tay không thể lái xe…) và bạn cũng không thể đi lại bằng phương tiện giao thông công cộng hoặc đi bộ.
Bạn có thể nộp đơn xin trợ cấp để trang trải các chi phí bổ sung này bằng cách đăng nhập vào trang web Försäkringskassan (Cơ quan Bảo hiểm Xã hội Thụy Điển).
Giống như ở bất kỳ quốc gia nào khác, bạn nên cho sếp biết dự tính khi nào bạn sẽ quay lại làm việc .
Một điều quan trọng khác là nếu bạn nghỉ bệnh dưới 7 ngày (cảm cúm,bệnh nhẹ đau nhức tay chân, cơ thể ) thì bạn hoàn toàn được phép nghỉ bệnh mà không ai có thể bắt chẹt hoặc được quyền làm khó bạn rằng phải cho biết chi tiết lý do bạn nghỉ.
Chỉ khi bạn nghỉ hơn 7 ngày thì bạn sẽ cần cung cấp giấy chứng nhận y tế .
Nhưng điều này chỉ cần nêu rõ cách bạn không được làm việc chứ không phải chính xác là bạn mắc bệnh gì.
Giải thích : do liên quan đến bí mật cá nhân (bí mật lịch sử bệnh) nên chỉ cần giấy bác sĩ yêu cầu bạn không thể làm việc nào đó liên quan đến công việc mà bạn đang làm thì bạn có quyền nghỉ phép theo chứng nhận bác sĩ.
Ví dụ :
bạn làm công việc khuân vác , một ngày bạn cảm thấy đau nhức ở lưng và cảm thấy cần nghỉ 1 thời gian. Theo luật bạn hoàn toàn được nghỉ phép dưới 7 ngày mà không cần giấy bác sĩ.
Bạn chỉ cần nói với chủ doanh nghiệp là bạn bị đau và cần nghỉ 1 tuần lễ.
Chủ doanh nghiệp hay cấp trên của bạn không có quyền cấm hoặc quyết định cho hay không cho bạn nghỉ. Đây là quyền nghỉ bệnh tối đa 1 tuần không giấy bác sĩ là quyền mặc định của người lao động.
( Nếu bạn hoạt động trong ngành công nghiệp nặng thì quyền nghỉ phép 7 ngày hay 1 tuần lễ này được sử dụng tối đa 6 lần/năm .
Có nghĩa là trong 1 năm bạn được dùng lý do bệnh để nghỉ tối đa 6 lần , mỗi lần không quá 7 ngày.
Còn nếu bạn làm việc ở những khu vực khác như kinh doanh, dịch vụ, giải trí thì bạn nên tìm hiểu thêm qui định này, sẽ rất có ích cho sức khỏe và quyền lợi của bạn khi bạn cần nghỉ vì bệnh ).
Tuy nhiên sau 1 tuần bạn cảm thấy vẫn còn đau và chưa thể đi làm thì bạn phải có giấy chứng nhận của bác sĩ rằng bạn không thể làm việc khuân vác do cơ thể chưa đảm bảo.
( Trong trường hợp bạn đi khám bệnh và phát hiện bị bệnh nào đó liên quan đến cột sống chẳng hạn thì theo luật trong giấy chứng nhận không cần phải ghi rõ là bạn bị bệnh này).
2.Khi nghỉ làm vì bệnh tôi có được trả tiền không ?
Câu trả lời : CÓ ! luật lao động Thụy Điển sẽ đảm bảo người làm công ăn lương vẫn được hưởng lương khi ốm đau, nhưng có một số quy tắc và điều kiện cần lưu ý.
Các khoản phụ cấp cho lương ốm trong hai tuần đầu tùy thuộc vào nơi làm việc của bạn.
Theo luật, bạn được hưởng 80 phần trăm tiền lương của bạn lên tới mức trần 774 kronor mỗi ngày (cho năm 2019).
Thường áp dụng cho chủ doanh nghiệp của bạn trong 14 ngày đầu tiên bị bệnh.
Nếu chủ lao động/doanh nghiệp của bạn không cung cấp tiền lương ốm đau, bạn có thể yêu cầu trợ cấp ốm đau từ Försäkringskassan (Cơ quan Bảo hiểm Xã hội Thụy Điển) theo các bước tương tự được nêu dưới đây.
Đặc biệc, có một số nơi làm việc được qui định theo các thỏa ước lao động tập thể (kollektivavtal) sẽ trả cho nhân viên mức lương cao hơn mức trợ cấp tối thiểu như trên.
Điều này xuất hiện dưới dạng ‘bổ sung lương’, vì vậy chủ lao động của bạn có thể tăng lương cho bệnh nhân của bạn lên một tỷ lệ cao hơn so với mức lương bình thường của bạn, hoặc có thể tăng trần để những người có thu nhập cao hơn nhận được ít nhất 80 phần trăm tiền lương của họ.
Bạn có thể tìm hiểu những qui định này về mức lương ốm đau từ người quản lý hoặc đại diện nhân sự của bạn và đây là điều bạn nên thử hỏi trước khi chấp nhận lời mời làm việc ở Thụy Điển.
Trước đây, ngày đầu tiên khi nghỉ bệnh được gọi là một “ngày chờ đợi” theo qui định không được trả lương.
Nhưng kể từ tháng 1 năm 2019, điều này đã được thay thế bằng karensavdrag (khấu trừ đủ điều kiện).
Điều này có nghĩa là trong mỗi giai đoạn bị bệnh, tiền lương ốm đau của bạn sẽ chịu khoản khấu trừ tương đương với 20 phần trăm của tiền lương ốm trung bình hàng tuần của bạn.
Hệ thống này giúp trả lương công bằng hơn cho những người làm việc theo ca hoặc các loại giờ bất thường khác, có nghĩa là số tiền lương bạn nhận được không bị ảnh hưởng khi bị ốm vào một ngày mà bạn làm việc lâu hơn hoặc ngắn hơn so với trung bình.
3.Nếu tôi bị bệnh lâu hơn một tuần thì sao?
Sau một tuần bị ốm, bạn sẽ cần phải có giấy chứng nhận y tế từ bác sĩ hoặc y tá để đưa cho cấp quản lý hoặc chủ doanh nghiệp của bạn, nội dung của giấy chứng nhận này sẽ giải thích vì sao bạn chưa đủ điều kiện sức khỏe để tiếp tục lao động.
Nếu bạn bị bệnh truyền nhiễm, thường có thể thực hiện việc này qua điện thoại.
Lưu ý: Yêu cầu phải có giấy phép y tế nếu nghỉ quá 7 ngày này đã tạm thời bị hủy bỏ kể từ tháng 3 năm 2020, do sự bùng phát của virus Corona Vũ Hán.
Nếu bạn bị bệnh và không thể làm việc trong hơn hai tuần liên tiếp, chủ doanh nghiệp của bạn cần báo cáo bệnh tình của người lao động cho Försäkringskassan (Cơ quan Bảo hiểm Xã hội Thụy Điển) và nộp giấy chứng nhận y tế của bạn mà bác sĩ cấp cho cơ quan này.
Sau đó, Försäkringskassan, sẽ là người trả tiền trợ cấp ốm đau của bạn, chứ không phải là chủ doanh nghiệp.
Đây là một lý do rất quan trọng để đăng ký với cơ quan này càng sớm càng tốt sau khi bạn đến Thụy Điển.
Lưu ý: Nếu bạn không được hưởng lương từ người chủ của mình, bạn có thể nhận khoản thanh toán ốm đau từ Försäkringskassan từ ngày đầu tiên bị bệnh, thay vì ngày 14.
Khi chủ doanh nghiệp của bạn đã báo cáo về bệnh tình của bạn, bạn cũng có thể tự đăng nhập vào trang web Försäkringskassan: https://www.forsakringskassan.se/login#/ để kiểm tra đơn đăng ký và cập nhật bất kỳ thay đổi nào, chẳng hạn như giấy chứng nhận y tế bổ sung hoặc điều chỉnh giờ làm việc hoặc tiền lương của bạn.
Để đủ điều kiện nhận trợ cấp ốm đau, bạn phải có được bảo hiểm của Thụy Điển, nếu bạn sống và làm việc ở đây thì cơ chế bảo hiểm này là mặc định tự động, và bệnh của bạn phải liên quan đến việc bạn không đủ điều kiện sức khỏe để thực hiện được các công việc thường xuyên trước đây.
Một lần nữa, tiền lương thông thường là 80 phần trăm tiền lương của bạn lên đến tối đa 774 kronor mỗi ngày.
Bạn có thể kiểm tra số tiền chính xác mà bạn được nhận qua tài khoản cá nhân trong trang web của Försäkringskassan.
Bạn cũng có thể nhận được tiền lương cho một phần của một ngày, ví dụ nếu trong quá trình phục hồi, bạn có thể bắt đầu làm việc bán thời gian.
Do đó bạn nên cập nhật qui định của Försäkringskassan về những thay đổi có liên quan.
Nếu bạn bị ốm lâu hơn 60 ngày, chủ lao động của bạn được yêu cầu lập kế hoạch cho việc bạn trở lại làm việc để đảm bảo việc này có thể diễn ra suôn sẻ và có đủ hỗ trợ.
Làm thế nào để tôi nhận được tiền lương chi trả cho tôi khi bị ốm ?
Đối với nhân viên bị ốm nhận lương từ công ty/hãng xưởng/cửa hàng của họ trong 14 ngày đầu tiên, điều này thường sẽ được tự động thêm vào tiền lương của bạn theo cách thông thường.
Tiền từ Försäkringskassan (viết tắt là FKassan) hoạt động hơi khác nhau. Sau khi chủ doanh nghiệp của bạn báo cáo về bệnh tình của bạn với FKassan, bạn phải đưa ra yêu cầu trợ cấp riêng trong phần Mina Sidor (Trang của tôi-https://www.forsakringskassan.se/login#/) thông qua trang trang web hoặc bằng cách gặp họ tại văn phòng địa phương gần nhất hay gọi trực tiếp cho họ yêu cầu gửi đơn cho bạn qua bưu điện.
Chỉ báo cáo sự vắng mặt của bạn trong công việc cho chủ doanh nghiệp là không đủ để nhận tiền;
Nên nhớ bạn có thể đăng nhập vào phần Mina Sidor để đảm bảo rằng chủ doanh nghiệp của bạn đã báo cáo về bệnh tình của bạn và nên nhắc nhở họ làm như vậy nếu họ quên hay làm trễ hạn, vì điều này có thể làm chậm thanh toán tiền cho bạn.
Bạn sẽ nhận được khoản thanh toán ngay sau khi đơn được xử lý, sẽ mất không quá một tháng nếu bạn đã cung cấp bao gồm tất cả các thông tin cần thiết (bao gồm cả giấy chứng nhận y tế).
Sau đó, nếu đó là thời gian bị bệnh kéo dài, bạn sẽ được thanh toán vào cùng một ngày mỗi tháng.
Nếu ngày này rơi vào Thứ Bảy, bạn sẽ được thanh toán vào Thứ Sáu trước và nếu rơi vào Chủ Nhật, bạn sẽ được thanh toán vào Thứ Hai sau.
Trong thời gian Giáng sinh vào tháng 12, tất cả các khoản thanh toán được chuyển sang ngày 21 tháng 12.
4.Nếu tôi tự làm chủ doanh nghiệp của mình thì sao?
Nếu bạn tự làm chủ doanh nghiệp, bạn vẫn có quyền hưởng trợ cấp ốm đau nếu bạn bị ốm.
Nếu bạn sở hữu một công ty TNHH, công ty của bạn trả cho bạn tiền lương thay vì tiền lương trong 14 ngày đầu tiên bị ốm, sau đó bạn nộp đơn xin trợ cấp ốm đau từ Försäkringskassan.
Vì bạn được coi là chủ nhân của chính mình trong trường hợp này, bạn nên tự báo cáo bệnh tình của mình cho cơ quan bằng cách sử dụng dịch vụ lao động (Arbetsgivartjänsten), càng sớm càng tốt và không muộn hơn ngày thứ 21 của bệnh.
Sau đó, bạn nên nộp đơn để nhận được tiền bệnh theo cách đã nêu ở trên.
Số tiền bạn nhận được trong trường hợp này được dựa trên SGI của bạn (Sjukpenninggrundande inkomst, hoặc thu nhập đủ điều kiện cho bệnh tật).
Försäkringskassan tính toán điều này dựa trên số tiền bạn kiếm được mỗi năm, bằng cách nhìn vào thu nhập trong quá khứ.
Đối với những người làm công việc kinh doanh mua bán, đó là một quy trình tương tự, nhưng nếu bạn đã kinh doanh ở Thụy Điển hơn hai năm, bạn cũng cần gửi các bản sao của biểu mẫu thuế kinh doanh của mình trong ba năm qua.
5.Nếu tôi bị ốm trong kỳ nghỉ phép theo kế hoạch (semester) thì sao?
Nếu bạn bị ốm trong thời gian semester (nghỉ phép hằng năm theo qui đinh dành cho người lao động – thường là 25 ngày/năm) , bạn có quyền theo Đạo luật nghỉ phép hàng năm của Thụy Điển để kết thúc thời gian nghỉ lễ và thay vào đó hãy dành thời gian như những ngày ốm.
Nếu tình huống này xảy ra, bạn nên liên hệ với chủ lao động của bạn và báo cáo mình bị bệnh vào ngày đầu tiên của bệnh diễn ra.
Yêu cầu là bạn phải ốm đến nỗi bạn không thể thực hiện công việc thường xuyên của mình.
Và nếu tôi bị bệnh dài hạn hoặc mãn tính thì sao?
Trong trường hợp một số bệnh hoặc chấn thương có thể khiến bạn không thể làm việc trong một thời gian dài.
Sau 180 ngày, bạn có thể tiếp tục nhận trợ cấp ốm đau, nhưng chỉ khi bạn không thể thực hiện bất kỳ công việc nào trên thị trường lao động thông thường, thay vì chỉ không đáp ứng được nhu cầu của chủ doanh nghiệp yêu cầu ban đầu
( Ví dụ bạn bị chấn thương khớp tay chân mà doanh nghiệp bạn làm liên quan đến việc phải dùng tay chân để lao động).
Bạn sẽ tiếp tục nhận được trợ cấp ốm đau ở mức 80 phần trăm lương dựa thu nhập của năm trước đó của bạn, sau đó số tiền này giảm xuống còn 75 phần trăm.
Tuy nhiên, những người lao động bị ảnh hưởng bởi một căn bệnh nghiêm trọng có thể nộp đơn xin giữ lợi ích bệnh tật của họ ở mức 80%.
Bạn có thể tìm hiểu thêm thông tin về các bệnh nghiêm trọng ở đây: đường dẫn (nhấp chuột vào để xem thêm thông tin).
