Tuy chưa phải là « trận động đất » như hy vọng của Jimmie Åkesson, người đã mơ đến chuyện vượt qua bức tường tâm lý 20%, đưa đảng «Sverige Demokraterna- Những Người Dân chủ Thụy Điển » của ông trở thành đảng thứ hai, thậm chí đảng hàng đầu ở nước này, nhưng với 17,6% số phiếu, lãnh đạo cực hữu (*) nay có một trọng lượng lớn chưa từng có trong lịch sử vương quốc Thụy Điển vùng Scandinavi.
Là một diễn giả rất khéo léo và dè dặt, khác hẳn với những tuyên bố nẩy lửa của lãnh đạo đảng cực hữu Ý Matteo Salvini, Jimmie Åkesson, 39 tuổi, biết khai thác mối lo ngại của dân Thụy Điển trước những thay đổi do sự hiện diện quá lớn, theo cái nhìn của họ, của những người nhập cư. Lập luận của ông rất đơn giản : Mô hình Bắc Âu đang suy thoái do tình trạng nhập cư không được kiểm soát chặt chẽ.
Từ năm 2013 đến nay, Thụy Điển, quốc gia chỉ có 10,5 triệu dân, đã đón nhận đến 400 ngàn người tị nạn. Đây là một con số kỷ lục ở châu Âu : tính trên dân số, chưa có quốc gia nào đón nhận nhiều như thế, kể cả nước Đức. Nhưng thật ra, làn sóng nhập cư không phải là hiện tượng gì mới mẻ ở Thụy Điển. Với 1 phần 5 dân số là người gốc nước ngoài, trong vòng 4 thập niên, quốc gia Bắc Âu này đã thay đổi hẳn. Sau những đợt nhập cư từ Nam Mỹ, châu Phi và Nam Tư củ, nay đến làn sóng nhập cư Afghanistan, Irak và Syria. Kể từ nay, trên đường phố Thụy Điển, với rất nhiều phụ nữ đội khăn chùm kín mặt, tính đa văn hóa ngày càng rõ rệt.
Theo L’Express, tuy hiện không có đảng nào, dù là cánh tả (liên minh De Gröna) hay cánh hữu (liên minh Alliansen), chấp nhận thương lượng với đảng của Jimmie Åkesson, thậm chí họ có thể sẽ liên minh với nhau để ngăn đảng cực hữu tham gia cầm quyền, nhưng đà lớn mạnh của xu hướng dân túy( chủ nghĩa dân tộc cực đoan) ở Thụy Điển sẽ không dừng ở đó.
Tuy Thụy Điển hiện vẫn đạt mức tăng trưởng 2% và tỷ lệ thất nghiệp ở nước này chỉ là khoảng 6%, nhưng chính phủ mới sẽ đối đầu với nhiều thách thức : cải thiện hoạt động của hệ thống bệnh viện, nâng cao giáo dục và nhất là giải quyết khủng hoảng về nhà ở, nhất là nhà xã hội (nhà giá rẻ). Tuần báo Pháp trích lời một nữ hộ lý về hưu đã bầu cho « Jimmie » lo ngại nói : « Một số người dân Thụy Điển chờ được cấp nhà từ 3 năm nay, thế mà đùng một cái, cả một gia đình người Afghanistan được cấp trước họ ».
Nhà viết xã luận của tờ nhật báo lớn Dagens Nyheter, Erik Helmerson, nhận xét : « Cách đây vài năm, các chiến dịch tranh cử thường xoay quanh vấn đề nam nữ bình quyền hay tăng ngân sách giáo dục, nhưng nay, các ứng cử viên chỉ đề cập đến vấn đề biên giới, tội phạm ». Một điều chắc chắn là chưa bao giờ xã hội Thụy Điển bị chia rẽ đến như thế. Trong một quốc gia nổi tiếng là luôn có sự đồng thuận, đang có một sự thay đổi sâu rộng. Một điều không thể tưởng tượng được chỉ cách đây 4 năm, đó là vào tháng trước một phóng sự điều tra truyền hình đã đề cập đến một chủ đề cấm kỵ : nguồn gốc sắc tộc của những người bị kết án vì tội hiếp dâm. Kết quả điều tra : trên 843 kẻ hiếp dâm, có đến 85% sinh ở nước ngoài. Kể từ nay, 1/4 số phụ nữ Thụy Điển tuyên bố không cảm thấy an toàn vào một số thời điểm nào đó trong ngày.
Giải thích :
Trường phái chính trị cánh hữu và cánh tả là ý chỉ những đường lối chính trị thiên về cấp tiến hay bảo thủ.
Cánh tả dùng để chỉ những người có tư tưởng cấp tiến , theo chủ nghĩa xã hội dân chủ .
Cánh hữu dùng để chỉ những người có tư tưởng bảo thủ , theo đường lối chủ nghĩa dân tộc.
Chủ nghĩa dân tộc cực đoan dùng để chỉ đường lối chính sách thiên về đảm bảo quyền lợi cho người dân bản địa , kỳ thị , bài xích với người di dân.
Nguồn : Thời sự RFI
