Đây không chỉ là bữa tiệc lớn nhất trong năm tại Thụy Điển, mà còn là đại diện của văn hóa ẩm thực tại đất nước này. Mọi sự chuẩn bị cho bữa tiệc phải được chăm chút kỹ lưỡng đến từng mm. Rất nhiều kênh truyền hình trên thế giới phát sóng trực tiếp và không hết lời ca ngợi sự chuẩn bị chu đáo của nước chủ nhà. Mời các bạn cùng Cộng đồng Việt tìm hiểu.
– Địa điểm: tòa nhà thị chính stadshuset tại Stockholm
– Tông số khách mời năm nay 1300 khách mời được tham dự. Rất nhiều người mơ ước được tham dự bữa tiệc trọng đại này nhưng không phải ai cũng có được tấm vé tham dự. Khách mời gồm có:
+ Gia đình hoàng gia Thụy Điển
+ những người được nhận giải Nobel + gia đình + họ hàng họ
+ Thành viên nội các chính phủ Thụy Điển
+ Các nhà tài trợ, các thành viên của tổ chức Nobel
+ Một số nhà báo được lựa chọn
+ Dân thường cũng có thể mua vé tham gia bữa tiệc với số lượng có hạn bằng cách mua vé số mệnh giá 50 kr. Có 100 vé tham dự bữa tiệc được dành cho người dân. Sinh viên sẽ có cơ hội tham dự cao hơn những người khác.
– Quần áo tham dự tiêc: được yêu cầu khá nghiêm ngặt. Phụ nữ sẽ mặc váy đầm dạ hội. nam giới sẽ mặc véc, trang phục truyền thống – nhưng không được là đồng phục như đồng phục quân nhân
– Món ăn chính tại bữa tiệc: tên các món ăn luôn đựoc giũ kín đến phút cuối cùng, đó chắc chắn là những món ăn sang trọng được chuẩn bị từ những đầu bếp nổi tiếng trong cả nước.
– Công tác chuẩn bị cho bữa tiệc: Riêng đội ngũ phục vụ lên đến vài nghìn người. Có tất cả 7000 bộ đĩa và 10000 bộ dao dĩa, ly đồ đựng thức ăn được chuẩn bị. Tất cả dao dĩa, đĩa đều được làm bằng bạc, sứ cao cấp mạ vàng. Được trình bày chính xác đến từng mm trên bàn tiệc. Tất cả hoa trên bàn tiệc đều là hoa tươi.
– Thời gian buổi tiệc kéo dai 5h 18:30 đến 23:30. Trong thời gian buổi tiệc sẽ có thưởng thức âm nhạc, trình diễn nghệ thuât. Sau bữa ăn sẽ có chương trình dạ hội
Giải Nobel được tổ chức một năm 1 lần để trao tặng danh dự quí giá cho những người có công đóng góp to lớn cho sự phát triển kinh tế, văn học, hóa học, toán, y học, vật lý, hòa bình thế giới. Giải này được trao tại Stockholm Thụy Điển và giải hòa bình thế giới được trao tại Oslo của Nauy.
Năm nay lễ trao giải Nobel được tổ chức vào ngày 10 tháng 12 năm 2018 tại Stockholm. Đây là một trong những sự kiện mong đợi nhất trong năm, mọi công tác chuẩn bị cho buổi lễ đang được gấp rút hoàn tất. Những người vinh dự được nhận giải là:
– Giải văn học: rất tiếc giải văn học năm nay không có chủ nhân
– Giải hòa bình: trao cho Nadia Murad och Denis Mukwege
– Giải vật lý : trao cho Arthur Ashkin, Gérard Mourou och Donna Strickland
– Giải hóa học : trao nửa giải cho Frances H. Arnold và còn lại nửa giải chia cho George P. Smith và Gregory P. Winter.
– Giải y học : trao cho James P. Allisons và Tasuku Honjos
– Giải kinh tế : trao cho William D Nordhaus và Paul M Romer
Toàn bộ chương trình lễ trao giải sẽ được phát sóng truyền hình trực tiếp trên cả nước từ 12h50 đến 23:30 tren SVT.
Trong những con đường định cư hợp pháp tại Thụy Điển như xuất khẩu lao động, đoàn tụ gia đình thì du học rồi xin việc làm để được ở lại là con đường tốt nhất nhưng cũng không kém phần gian khổ.
Bên cạnh đó đối với các gia đình đã định cư tại Thụy Điển thì cũng nên quan tâm đến những trường đại học tốt nhất Thụy Điển để định hướng cho con em mình sau này.
Trong khuôn khổ bài viết này Cộng Đồng Việt sẽ giới thiệu đến quí đọc giả 5 trường đại học tốt nhất Thụy Điển , mong rằng đây sẽ là thông tin hữu ích cho những người quan tâm đến lĩnh vực này :
1. Karolinska Institute – Học viện Karolinska
Logo của Karolinska Institutet
Học viện Karolinska luôn tự hào không chỉ đứng đầu về nghiên cứu y học Thụy Điển mà còn là học viện mang tầm đằng cấp thế giới.
Học viện này thường xuyên được xếp hạng là một trong những trường đại học tốt nhất và uy tín nhất thế giới về nghiên cứu y học.
Đặt trụ sở tại Solna, gần thủ đô Stockholm, trường được thành lập vào năm 1810 để đào tạo bác sĩ phẩu thuật quân y.
Sau đó trường đã được mở rộng thêm cơ sở thứ hai ở Flemingsberg, xa hơn về phía nam của Stockholm.
Trường đào tạo và cấp bằng về sức khỏe, khoa học đời sống và trình độ sau đại học như học vị Master.
Các chuyên ngành đào tạo gồm có y dược, tâm lý học, tâm lý trị liệu, nha khoa, nữ hộ sinh, điều dưỡng, thính lực học, thị lực học, vật lý trị liệu, chụp X quang, trị liệu nghề nghiệp, bệnh lý về lời nói và ngôn ngữ.
Bệnh viện Đại học Karolinska nằm gần đó, nơi sinh viên có thể thực tập và nghiên cứu.
Các chương trình trao đổi cũng được thực hiện với các trường đại học khác trên thế giới, bao gồm Úc, Trung Quốc, Đan Mạch, Phần Lan và Hà Lan.
Những thành viện hiện nay làm việc trong Hội đồng Nobel (giải thưởng lớn nhất thế giới về các công trình nghiên cứu) cũng là những người đang làm việc tại Karolinska từng được đề cử cho giải Nobel về sinh lý học / y học.
Bên cạnh đó trong số tám người Thụy Điển đã nhận được giải thưởng Nobel thì năm người đã từng nghiên cứu và học tập tại Karolinska.
Ngoài những người đoạt trực tiếp giải Nobel, các cựu sinh viên đáng chú ý khác bao gồm:
1. Nhà sinh lý học thần kinh Torsten Nils Wiesel cùng với David H. Hubel đồng nhận giải Nobel 1981,
2. Nhà sinh lý học Ulf von Euler đồng nhận giải Nobel 1970
3. Nhà khoa học Hugo Therell đồng đoạt giải Nobel về y học
4. Nhà sinh lý học và cũng là nhà đầu tư về phương pháp giải phẩu phóng xạ Lars Leksell.
5. Hai chính trị gia nổi tiếng của Thụy Điểnlà: Ewa Bjorling và Bengt Westerberg cũng từng là sinh viên của trường.
Trang chủ của trường Karolinska Institute học dành cho quí đọc giả nào quan tâm thêm chi tiết và đăng ký cho con em học sau này khi cần:
Được thành lập vào năm 1477, Đại học Uppsala là trường đại học lâu đời nhất ở Thụy Điển và nó được hình thành từ chuyên ngành nghiên cứu thần học.
Khi đó trường chỉ có 50 sinh viên lúc mới mở ra. Nền tảng lịch sử lâu đời cùng với cơ sở vật chất hiện nay rất hiện đại của nó nằm ở thành phố Uppsala.
Có ba lĩnh vực chính tại trường đại học này là: nghệ thuật và khoa học xã hội, y dược học và khoa học công nghệ với khoảng 70 khóa học.
Luật, y học và tâm lý học là một trong những lựa chọn phổ biến nhất cho sinh viên mới.
Với số lượng đơn đăng ký học ngày càng tăng tại Uppsala, trường đại học đang trở nên có chọn lọc hơn trong quá trình tuyển sinh của mình.
Trường cũng đã thiết lập các chương trình trao đổi học thuật với hơn 400 trường đại học trên toàn thế giới.
Nhằm gợi nhớ về nguồn gốc hình thành với khởi đầu là tôn giáo học của trường đại học, chuông nhà thờ luôn được vang lên tại các buổi lễ quan trọng.
Một truyền thống khác của trường đại học Uppsala là truyền thống đội mũ trắng của sinh viên.
Lần đầu tiên được sinh viên Uppsala đội lên vào những năm 1840 để tự nhận diện là sinh viên của trường.
Vì thế sinh viên sẽ được tặng mũ vào ngày 30 tháng 4 mỗi năm để chào mừng sự xuất hiện của mùa xuân.
Trường đại học này cũng là nơi có những vườn bách thảo lâu đời nhất trong cả nước, nơi có hơn 9.000 loài thực vật. Những khu vườn đã là một phần của Lâu đài Hoàng gia và được vua Gustav III phong tặng danh hiệu.
Công chúa Victoria của Thụy Điển đã tốt nghiệp đại học Uppsala với bằng cử nhân nghệ thuật năm 2009, trong khi Alfred Nobel ( người sáng lập giải thường Nobel) được trao bằng tiến sĩ danh dự năm 1893.
Tám người đoạt giải Nobel cũng đã từng có những liên kết học tập với trường đại học này.
Đại học Lund là một trường đại học công lập ở Thụy Điển nằm ở thành phố Lund và cũng có các cơ sở ở Malmö và Helsingborg.
Trường có hơn 28.000 sinh viên.
Thư viện Đại học Lund được thành lập vào năm 1668 – cùng năm với trường đại học – và là một trong những thư viện lâu đời nhất và lớn nhất của Thụy Điển.
Trường có 20 trung tâm và viện nghiên cứu.
Thành phố Lund là thành phố cổ xưa nhất Thụy Điển xuât hiện từ 990 sau công nguyên có nghĩa là có hơn 1.000 năm lịch sử với những con đường rải sỏi cùng với nhiều nhà hàng, cửa hiệu và địa điểm hiện đại ngày nay.
Màu sắc chủ đạo trong logo của trường có màu xanh đậm và màu đồng cùng với biểu tượng chính là Sư tử cùng vương miệng trên đó hiểu hiện tinh thần “Trường học sẽ chuẩn bị cho sinh viên vào đời bằng sách và kiếm”.
Đại học Stockholm được thành lập từ một trường trung học vào năm 1878 và hình thành đại học từ năm 1960.
Hiện nay đây là nhà của hơn 31.000 sinh viên.
Trường nằm giữa Vườn quốc gia nên được bao quanh bởi rừng cây, thực vật và cây cối rộng lớn, bao gồm khoảng 800 loài thực vật có hoa và hơn 100 loài chim nằm sát với biển Baltic và Brunnsviken ở phía bắc.
Tuy nhiên, trường cũng cách trung tâm thành phố một quãng đi tàu điện ngầm ngắn để sinh viên có thể trải nghiệm các điểm tham quan văn hóa của thành phố.
5.KTH Royal Institute of Technology – Viện Công nghệ Hoàng gia KTH
KTH Royal Institute of Technology logo
Viện Công nghệ Hoàng gia KTH ở Stockholm là trường đại học kỹ thuật lớn nhất và lâu đời nhất của Thụy Điển.
Trường đại học là một tổ chức nghiên cứu và giáo dục mạnh mẽ bao gồm vô số các lĩnh vực, bao gồm khoa học tự nhiên, kỹ thuật, kiến trúc, quản lý công nghiệp và quy hoạch đô thị.
Các cựu sinh viên đáng chú ý bao gồm nam diễn viên Dolph Lundgren, giám đốc điều hành của Elsevier Erik Engstrom và là người đồng sáng lập của tập đoàn xe hơi Volvo : Gustaf Larson.
Ngoài ra dưới đây là bảng xếp hạng 11 trường đại học tốt nhất Thụy Điển :
Vừa qua cả 2 tờ báo Expressen và Uppskattat đã đăng tin một nạn nhân 19 tuổi xém chết vì nhuộm tóc và đưa ra về những cảnh báo nguy hiểm khi làm việc này. Trên thực tế cách nhuộm tóc được đơn giản hóa qua sách hướng dẫn nhưng cách thức nhuộm tóc đó tồn tại một bước tạo nên sự khác biệt giữa một kết cuộc thành công hay là một tình huống chết người.
Đối với hàng triệu người, việc mua thuốc và tự nhuộm tóc là điều rất bình thường. Một số người làm điều đó qua các thợ làm tóc tại các cửa hiệu, và những người khác ở nhà vì quá trình này khá đơn giản. Bạn có thể mua các thuốc nhuộm với nhiều màu sắc theo các hướng dẫn. Khi nhuộm thì bạn pha chế theo sách rồi thoa lên tóc, chờ một lúc, rửa sạch và sau đó là một diện mạo mới. Nhưng cách thức nhuộm tóc đó tồn tại một bước tạo nên sự khác biệt giữa một kết cuộc thành công hay là một tình huống chết người.
Estelle khi chưa bị dị ứng với thuốc nhuộm
Nạn nhân là một cô gái người Pháp có tên là Estelle 19 tuổi đã có một bài học kinh nghiệm đáng nhớ về việc nhuộm tóc. Estelle đã dùng thuốc để chuyển màu tóc từ vàng sang nâu và không lâu sau đầu cô bắt đầu sưng lên . Cô đã đến nhà thuốc để mua một loại kem dưỡng da chống dị ứng nhưng việc này lại càng làm cho tình hình tồi tệ hơn.
Mẹ của nạn nhân đã chia sẻ trên Facebook để cảnh báo những người khác về khả năng phát sinh các dị ứng của da với thuốc nhuộm nếu như không thực hiện theo các khuyến nghị theo sách hướng dẫn :
“Hej, jag ville dela med mig av erfarenheten av när min dotter skulle färga håret med Franck Provost-hårfärg. Bruksanvisningen säger att ett allergitest måste göras innan färgning. Hon följde inte alla instruktionerna, men det är viktigt att visa konsekvenserna av detta.”
Tạm dịch là : “Xin chào, tôi muốn chia sẻ kinh nghiệm khi con gái tôi nhuộm tóc với thuốc nhuộm hiệu Franck Provost. Hướng dẫn chỉ ra rằng cần phải thực hiện một bài kiểm tra dị ứng trước khi nhuộm. Cô ấy không tuân theo tất cả các hướng dẫn, nhưng điều quan trọng là hậu quả của việc này.”
Estelle khi bắt đầu xuất hiện triệu chứng dị ứng
Cô đã cảnh báo rằng trên bao bì sản phẩm thuốc nhuộm có ghi về thành phần PPD (Parafenylendiamin) có thể gây ra kích ứng da và có thể dẫn đến các phản ứng thảm khốc. Và quan trọng hơn là thành phần này thường có trong rất nhiều loại thuốc nhuộm ở các tiệm và các nhãn hiệu phổ biến bán ở các siêu thị.
Mẹ của Estella cho biết con gái bà đã may mắn khi phát hiện và được chăm sóc kịp thời để ngăn chặn tác động của sản phẩm trước khi bị đông cứng da lại đến chết :
” May mắn thay, chúng tôi phản ứng đúng lúc”
Chỉ chờ đợi có 30 phút
Phản ứng dị ứng mà Estelle bị có thể nhiều người khác cũng có thể mắc phải.
Sai lầm của Estelle ở đây là cô đã không chờ đợi đến 48 tiếng để xem cô có bị dị ứng với thuốc nhuộm hay không trước khi sử dụng sản phẩm.
Mà thay vào đó cô chỉ chờ 30 phút . Nhiều người cho rằng có thể chất PPD chỉ gây dị ứng với cô. Điều này là suy nghĩ chết người và nguy hiểm nếu như bạn chủ quan.
Nhiều bác sĩ cho biết họ đã từng thấy nhiều trường hợp loại này phải điều trị bằng thuốc kháng sinh histamin và corticosteriod.
Nhưng tình hình của Estelle còn tồi tệ hơn , lưỡi cô sưng lên , cô khó thở dẫn đến tình trạng nguy kịch đứng giữa sống và chết.
Estelle lúc phát dị ứng toàn cơ thể
Trước đây chất PPD bị cấm sử dụng ở Thụy Điển nhưng 2013 Châu Âu đã thay đổi qui định về chất cấm này nên hiện nay nó được lưu hành khắp Châu Âu mặc dù nó vẫn được coi là chất nguy hiểm.
Nhiều người bị dị ứng với chất này cho nên nếu bạn là người hay nhuộm tóc thì hãy suy nghĩ nguy cơ ảnh hưởng đến cơ thể khi sử dụng các loại thuốc này.
Hãy liên hệ với trung tâm chăm sóc y tế ngay lập tức
Theo cơ quan dược phẩm Thụy Điển thì nguy cơ vẫn rất cao bị dị ứng khi bạn tiếp xúc với chất PPD này ngay cả nếu bạn có thực hiện thử thuốc trước khi sử dụng . Do đó tốt hơn là tránh sử dụng các loại hóa chất có chứa chất PPD này.
Nếu bạn phát hiện ra mình bị dị ứng với thuốc nhuộm hãy liên hệ ngay với trung tâm chăm sóc y tế vì các triệu chứng thường xảy ra sau 1 ngày nhưng cũng có thể xuất hiện dị ứng trong tối đa 2 tuần lễ sau đó.
Trong đoạn video dưới đây của Estelle sẽ cho thấy tác dụng dị ứng của thuốc nhuộm khiến cô xém chết.
Xe hơi (tiếng Thụy Điển : Bil) được xem như là đôi chân của người dân Thụy Điển . Nếu bạn muốn dễ dàng kiếm việc làm thì bạn cần phải có bằng lái xe và có xe hơi riêng.
Tuy nhiên để sở hữu được xe hơi riêng thì bạn cần phải có rất nhiều kiến thức: như cách thức mua bán xe, cách chọn xe khi mua xe cũ, bảo dưỡng xe, đăng kiểm xe định kỳ hằng năm , những kinh nghiệm khi đem xe đi sửa .v.v .
Một người bạn từng nói với cộng đồng việt 1 câu nói vui nhưng thực tế là vậy : nuôi 1 chiếc xe có nhiều vấn đề hơn cả nuôi đứa con.
Tất cả các vấn đề trên , CDV sẽ cố gắng trình bày qua các bài viết 1 cách đơn giản nhất để mọi người dễ theo dõi. Dưới đây là phần 1 :
PHẦN I:THỦ TỤC MUA BÁN XE ÔTÔ ĐÃ QUA SỬ DỤNG
Việc thay đổi phương tiên đi lại đã trở nên khá quen thuộc hiện nay. Mọi người có thể mua bán xe ô tô với các công ty mua bán, các xưởng sửa chữa hoặc thậm chí có thể mua bán giữa cá nhân với cá nhận Vậy những thông tin, quy định nào của pháp luật mà các bạn cần biêt khi mua bán xe ô tô.
1. Tìm mua xe ô tô đã qua sử dụng:
Bạn có thể tìm kiếm xe thông qua người quen, các trang web mua bán xe như : bytbil.se, kvd.se
Các trang rao vặt: blocket.se.
Cửa hàng bán xe https://www.finnvedensbil.se/sv/bilar/ ; https://www.riddermarkbil.se/
Khi đã chọn được xe ưng ý, bạn nên truy cập vào trang web của Cơ quan quản lý giao thông Thụy Điển www.transportstyrelsen.se, chọn mục fordonsuppgifter(các thông tin của xe).
Các bạn nhập biển số đăng ký xe. Qua phương thức này, các bạn có được đầy đủ thông tin chi tiết của xe minh muốn mua: năm sản xuất, dòng xe gi, chủ là những ai, đã khám xe hay chưa, chi tiết máy móc, giá trị ước tinh, có đóng thuế không.
Bạn phải xe xét kiểm tra tình trạng xe kỹ trước khi quyết định.
Cách dùng trang web www.transportstyrelsen.se
2. Mua xe
Khi đã quyết định mua xe, phải tiến hành ký hợp đồng. Nội dung của hợp đồng gồm một số điều khoản cơ bản như: thông tin người bán, thông tin người mua, thông tin về xe( tên hãng, năm sản xuất, màu xe, biển số đăng ky…), tình trạng xe, trách nhiệm của bên bán và bên mua, giá, điều khoản thanh toán.
Sau đó cả hai bên cùng ký kết vào hợp đông. (Bạn phải đặc biệt chú ý kiểm tra tên người bán xe có đúng là chủ xe hay không trước khi ký kết, nhất là khi bạn mua xe tư nhân)
Hợp đồng phải được làm thành 2 bản mỗi bên giữ 1 bản chính.
Nếu các bạn mua xe tại công ty, xưởng sửa chữa thường họ sẽ có hợp đồng sẵn, và giúp bạn làm các thủ tục.
Còn nếu các bạn mua xe giữa cá nhân với cá nhân cũng không có gì là khó khăn về việc thay đổi chủ xe.
Bạn chỉ cần tiến hành các bước sau:
– Kể từ ngày các bạn mua xe, bạn phải đăng ký bảo hiểm xe ngay lập tức với 1 công ty bảo hiểm. Vì theo quy định việc không đóng bảo hiểm xe chậm sẽ bị phạt số tiền tính theo từng ngày cao hơn rât nhiều so với việc bạn đóng bảo hiểm.
Một số công ty bảo hiểm bạn có thể đăng ký trực tiếp trên mạng ngay lập tức, nhưng có một số công ty phải gọi điện để dăng ký.
Các công ty bảo hiểm khác nhau thường mời chào giá bảo hiểm khác nhau. Các bạn nên tìm hiều kỹ về vấn đề bảo hiểm. (Cộng đồng Việt sẽ giới thiệu đến các bạn quy định về bảo hiểm trong các phần khác).
– Bạn phải ngay lập tức đăng ký với hội đồng quản lý phương tiện giao thông (transportstyrelse) về việc thay đổi chủ xe trong vòng 10 ngày kể từ ngày ký kết hợp đồng.
Các bạn có thể đăng ký theo các cách sau:
+ Cách 1: Qua trang web của hội đồng quản lý phương tiện giao thông. Cách này đòi hỏi bạn phải có chứng minh thư điện tử( Mobil bank ID) và người bán phải có mã số cần thiết trong phần 1 của bằng chứng nhận chủ xe. Bạn cập nhật vào transportyrelse.se chọn fordon, ägarebyte rồi đăng nhập vào Mobibank ID và làm theo các hướng dẫn tiếp theo xuất hiện trên màn hình. Theo cách này đòi hỏi cả người mua và người bán đều phải có bằng lái xe Thụy điển có giá trị
+ Cách 2: qua phần mềm tải về điện thoại(app). Theo cách này đòi hỏi cả người mua và người bán đều phải có bằng lái xe Thụy điển có giá trị và người bán phải có phần 2 của bằng chứng nhận chủ xe( bản màu vàng)
+ Cách 3: theo cách truyền thống là đăng ký qua thư, bạn điền thông tin của người mua, ngày tháng tiến hành mua bán vào phần 2 bản chứng nhận chủ xe và gửi đến Transportstyrelsen 701 81 ÖREBRO trong vòng 10 ngày kể từ ngày ký hợp đồng.
(Chú ý cả người mua và người bán cùng chắc chắn rằng phần 2 của chứng nhận chủ xe đã được gửi đi khi đã điền đầu dủ thông tin.
Vì có nhiều trường hợp người mua không gửi giấy tờ đi, thì xe vẫn đứng tên là của người bán. Mọi quyền và trách nhiệm về xe vẫn thuộc người bán)
3. Sau khi hoàn tất các thủ tục này thì xe đã chính thức đổi sang tên bạn và bạn sẽ là người chịu trách nhiệm chính về bảo hiểm, đóng thuế đường bộ, khám xe.
Các quy định liên quan đến quản lý xe và bảo hiểm, khám xe…..sẽ được giới thiêu ở các phần tiếp theo
Chế độ về hưu ở Thụy Điển là một phần vô cùng quan trọng trong cuộc sống lao động của người dân nhưng CDV lại nhận thấy rằng đa số người Việt tại Thụy Điển rất ít quan tâm đến các chính sách về hưu này.
Một là người Việt chỉ quan tâm đến cuộc sống, tiền lương lao động hiện tại và phó mặc cho chính phủ, nhà nước Thụy Điển sẽ lo cho tương lai về hưu ra sao thì ra hoặc hai là người ta đã hiểu quá rõ về hưu trí nên gần như chẳng thấy ai thắc mắc về hưu trí ở Thụy Điển.
Chế độ hưu trí Thụy Điển
Tuy nhiên CDV sẽ trình bày những kiến thức cơ bản về các chế độ chung của hưu trí Thụy Điển để quí đọc giả có thêm những cái nhìn về luật pháp cũng như quyền lợi của mình khi sống và làm việc tại Thụy Điển :
Hưu trí hay về hưu tiếng Thụy Điển là ” Pension” . Nếu bạn giỏi tiếng Thụy Điển và quan tâm đến tiền hưu hoặc những qui định liên quan đến chế độ hưu trí của mình thì có thể truy cập vào trang Pensionsmyndigheter.se để biết thêm thông tin chi tiết.
Hưu trí được định nghĩa là tiền bạn trích ra 1 phần trong lương lao động và được cơ quan hưu trí của nhà nước lưu trữ trong suốt quá trình lao động của bạn .
Số tiền này sẽ được trả cho bạn khi bạn về già và hết khả năng lao động. Tuổi nghỉ hưu ở Thụy Điển hiện nay là 65 tuổi .
Nếu bạn còn sức khỏe thì bạn vẫn có thể tiếp tục làm việc đến 69 tuổi ( Luật về hưu hiện nay đã thay đổi, nếu có thời gian CDV sẽ viết riêng 1 bài về chủ đề này, còn trong bài viết chỉ khái quát về các chế độ nghỉ hưu ở Thụy Điển).
Dưới đây là các khái niệm góp phần tạo nên số tiền lương hưu mà bạn được nhận khi bạn đến tuổi hết lao động : số tiền lương hưu này của bạn nhiều hay ít sẽ phụ thuộc và 3 thành phần sau đây :
Lương hưu cơ bản là tiền mà người chủ lao động sẽ phải đóng cho người lao động theo qui định của nhà nước về phí chủ sở hữu doanh nghiệp.Vì vậy nếu bạn thất nghiệp thì khi về hưu số tiền này của bạn sẽ ít hơn.Số tiền này theo tiếng Thụy Điển được gọi là Inkomstpension ( Thu nhập hưu trí) được nhà nước quản lý và nó chiếm phần lớn trong tiền hưu mà bạn sẽ lãnh .Còn một phần khác ít hơn được gọi Premiepension . Số tiền này trong tương lai bạn có nhiều hay ít sẽ phụ thuộc vào việc bạn tự đưa vào các quĩ đầu tư của Thụy Điển.
Dịch vụ hưu trí (Tjänsterpension – avtalspension) : Đây là tiền mà người chủ doanh nghiệp thường sẽ thỏa thuận với các công đoàn để trả cho bạn.Nó phụ thuộc vào lựa chọn của bạn khi bạn muốn nó được đưa vào đâu trong quĩ lương hưu của bạn.
Privat pension : đây là số tiền mà bạn tự trích ra trong lương hàng tháng và để dành riêng.Bạn có thể qui định với ngân hàng để họ tự động trích ra giúp bạn hoặc bạn tự rút ra.
Mô hình minh họa về các phần tạo nên số tiền hưu của người dân Thụy Điển
Đối với những người định cư và làm việc phần lớn cuộc đời ở đất nước khác thì phải liên hệ với đất nước đó để được lãnh tiền hưu từ nơi đó.
Cộng Đồng Việt tổng hợp và biên soạn.
(Do sự khác biệt về ngôn ngữ nên một số từ chuyên ngành luật pháp khi dịch từ tiếng Việt sang tiếng Thụy Điển sẽ không chính xác nên CDV mong muốn nhận được các góp ý nếu có sai khác để nội dung ngày một hoàn thiện và chính xác cho người đọc)
CSN là chữ viết tắt của từ Centrala studiestödsnämnden dịch theo tiếng Thụy Điển: Ủy ban trung tâm hỗ trợ Sinh viên là một cơ quan của Thụy Điển trực thuộc Bộ Giáo dục có trụ sở chính tại Sundsvall. CSN còn có 11 địa điểm trên khắp đất nước, với một trung tâm tiếp sinh viên ở Kiruna. CSN chuyên chịu trách nhiệm hỗ trợ cho giáo dục và cấp học bổng của đất nước.
Logo của cơ quan hỗ trợ học bổng Thụy Điển cho sinh viên
Thụy Điển là đất nước rất coi trọng giáo dục nhân tài. Chính phủ ra nhiều quy định tạo điều kiện tối đa cho bạn có thể hoàn thành mục đich của mình. Một trong số đó là: bạn được tiền hỗ trợ và mượn tiền để đi học.
Trong phần đầu này sẽ giới thiệu về tiền hỗ trợ cho việc học tại Thụy Điển
Khi bạn di học ở Thụy Điển hoc nghề, học đại học , cao đẳng, cấp 3, học ở nước ngoài…. bạn có quyền được hưởng hỗ trợ từ CSN với điều kiện là bạn phải có ít nhất visa vĩnh viễn, được giấy nhâp học từ 1 trường.
Mức trợ cấp được nhận là bao nhiêu? Tùy thuộc vào độ tuổi, mức thu nhập của bạn, và bạn có bao nhiêu con.
Nếu bạn dưới 20 tuổi đi học bạn được hưởng 1250 kr/ tháng số tiền này sẽ được trả cho 1 háng 1 lần khóa mùa thu ( tháng 8 đến tháng 12 – tháng 15 ban chỉ được 625 kr) và 6 tháng 1 lần cho khóa mua xuân ( tháng 1 đến tháng 6). Tuy nhiên bạn vẫn có thể xin khoản hỗ trợ thêm cho dụng cụ học tập, chi phí đi lại (từ 1190 kr – 2350 kr tiền chuyển nhà) , gia đình có thu nhập thấp (tùy theo mực thu nhập mà bạn có thể được thêm từ 285 kr đến 855 kr/tháng), 1000kr/tháng cho
Nếu bạn trên 20 tuổi đi học từ komvux trở đi bạn sẽ được hưởng 809 kr/tuần cho việc học 100%. Nếu như bạn có con thì bạn sẽ nhận được khoản tiền hỗ trợ dựa trên số con bạn có: 150 kr/tuần/con, 245kr/tuẩn/2 con….nếu như bạn không có thu nhập khác và học 100% (nếu bạn có thu nhập cao thì hỗ trợ sẽ giảm xuống).
Chú ý: đối với những người chưa từng kết thúc cấp 3 hoặc đại học nếu đi học sẽ được hướng lợi ích nhiều hơn những người khác . Cụ thể là bạn sẽ được hưởng 1751 kr/tuần cho việc học 100%
Thời gian được hỗ trợ
Đồi với trình độ Grund ( dạng như cấp 2 của Việt Nam) thì ban được trợ cấp học bổng Thụy Điển trong 40 tuần tương đương khoảng 2 kỳ học
Đối với trình độ Cấp 3 bạn trợ cấp tiền học bổng Thụy Điển trong 80 tuần
Đồi với trình độ cao đẳng đại học thì bạn được trợ cấp học bổng Thụy Điển trong 240 tuần.
Chú ý: đối với những người chưa từng kết thúc cấp 3 hoặc đại học nếu đi học sẽ được hướng lợi ích nhiều hơn những người khác . Cụ thể là bạn sẽ được tiền hỗ trợ cho 80 tuần học Grund, 120 tuần học cấp 3.
Không như những quốc gia khác trên thế giới, Thụy Điển là một trong những nước có chế độ an sinh xã hội thuộc hàng đầu trong đó đặc biệt là chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà cho người nghèo hoặc người có thu nhập thấp. Trong phần tiếp theo này, Cộng Đồng Việt sẽ đề cập đến các qui định và cách để xin trợ cấp tiền nhà từ chính phủ.
ở Thụy Điển, người nghèo và người thu nhập thấp được chính phủ trợ cấp tiền thuê nhà
Chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà của Thụy Điển
Là chính sách hỗ trợ kinh tế cho các hộ gia đình có con nhỏ mà có thu nhập thấp hoặc hoạc sinh, sinh viên, người già về hưu để đảm bảo họ có đủ khả năng hoặc có đủ tiền thuê nhà.
Cơ quan quản lý, thực hiện chế độ cấp hỗ trợ tiền nhà là bảo hiểm xã hội (försäkringskassa)
Đối tượng được hưởng hỗ trợ: các gia đình có con dưới 18 tuổi có thu nhập thấp. Học sinh sinh viên tử 18-28 và những người già về hưu. Chú ý: người thuê nhà và mua nhà đều được quyền xin trợ cấp như nhau
Mức độ trợ cấp phụ thuộc vào: số lượng người sống trong căn hộ, căn hộ rộng bao nhiểu? mức thu nhập trắng của lao động chính.
Bạn có thể làm phép tính thử mức độ được hương trợ cấp tai trang chính của bảo hiểm xã hội.
Chú ý từ 1/3/2018 quy định về mức hỗ trợ có một chút thay đổi đối với hộ gia đình có con như sau: trong trương hợp bố mẹ không sống chung, con ở với bố hoặc mẹ mỗi người 1 nửa thời gian thì người nộp đơn xin hỗ trợ sẽ được 1300 kr/tháng/ con. 1600 kr/tháng/2 con. 2100 kr/thang/3 con
Điều kiện được hưởng trợ cấp:
Đối với hộ gia đình: Bạn phải có đơn xin hưởng trợ cấp, có con dưới 18 tuổi sông chung, phải đăng ký hộ khẩu tại địa chỉ căn hộ xin trợ cấp
Người từ 18 – 28: có thu nhập thấp. Nộp đơn xin
Người về hưu trên 65 tuổi nếu có khoản lương hưu thấp hơn 4421 kr để sinh sống sau khi đã đóng thuế (trên tiền lương hưu) và trả tiền nhà thi sẽ được hưởng hỗ trợ tiền nhà không qua 6620 kr/ tháng. Nộp đơn xin.
Cách xin hỗ trợ:
Truy cập web của bảo trợ xã hội tìm hiểu thông tin https://www.forsakringskassan.se/privatpers/foralder/bostadsbidrag_barnfamiljer
Làm đơn xin hỗ trợ: có thể viết đơn tay hoặc đăng ký qua internet. Thông thường nên viết tay và đến bảo trợ xã hội để được hứong dẫn chi tiêt. Cú ý về khai thu nhập: bạn phải khai thu nhạp trắng ( đi làm có đóng thuế cho nhà nước) số tiền hỗ trợ được hưởng nhiều hay ít phụ thuộc vào thu nhập của bạn. Nếu khai ít hơn thu nhập chính thi sau đó bạn sẽ phải trả bớt lại tiền hỗ trợ ( bảo hiểm xã hội sẽ dựa trên số liệu của sở thuế để tính cho bạn), và ngược lại.
Chú ý từ 1/3/2018 có chút thay đổi về điều kiện mức trần thu nhập đối với hộ gia đình xin hỗ trợ tiền nhà: Đối với người độc thân nuôi con nếu mức thu nhập quá 135.000 kr/năm trước thuế thì sẽ không bị giảm mức hỗ trợ ( trước đây quá 100.000 kr/năm phải trả lại bớt tiền hỗ trợ). Đối với vợ/chồng sống chung có con mà thu nhập của một người là 67500kr/năm thì không phải giảm mức hỗ trợ.
Quy trình giải quyết:
Bạn nộp đơn xin hỗ trợ. Bên bảo hiểm xã hội sẽ xem xét quyết định xem bạn có đủ điều kiện hay không. Họ sẽ dưaj trên các thông tin từ sở thuế. Nếu thiếu thông tin họ sẽ yêu cầu bạn bổ sung. Bạn đủ điều kiện hay không đủ bên bảo hiểm xã hội sẽ ra quyết định gửi đến bạn. Nếu bạn được chấp nhận thì tiền sẽ giải ngân vào 25 hàng tháng.
Nếu bạn chưa đăng ký tài khoản với bảo hiểm xã hội thì hãy tiến hành luôn bằng cách đăng ký thông qua ngân hàng hoặc đăng ký ngay tại web của bảo hiểm xã hội. Nếu không bạn sẽ nhận tiền qua séc và phải làm thủ tục đổi séc mất thời gian và tiền phí.
Phần tới cộng đồng Việt sẽ giới thiệu một số quy định về mua bán nhà tại Thụy Điển. Mời quí đọc giả quan tam theo dõi
Thụy Điển là một quốc gia pháp trị vì thế cho nên bạn cần phải có những kiến thức nhất định về pháp luật trong cuộc sống và kể cả vấn đề thuê nhà hay mua nhà để tránh những rắc rối kiện tụng về sau. Trong phần 2 của serie bài về “cách tìm nhà ở Thụy Điển” , Cộng Đồng Việt xin gửi đến quí đọc giả chủ để : “Qui định của pháp luật về tim nhà thuê” .
Qui đinh của pháp luật về thuê nhà ở Thụy Điển
Các quy định chung nhất của pháp luật về nhà của được quy định tại luật thuê nhà Jordabalk (1970:994) có sửa đổi bổ sung gần đây nhất ngày 18/9/2018 (SFS 2018:778)
1. Điều kiện để được thuê nhà
Do nhu cầu về nhà cửa lên cao, đặc biệt tại các thành phố lớn nên để thuê được nhà thì bạn cần phải đạt được một số tiêu chí nhất định.
Tùy theo yêu cầu của từng công ty khác nhau. Về cơ bản thì bạn cần phải có thu nhập ổn định, có điểm xếp hàng nhiều, thường xuyên truy cập vào website để tìm nhà.
Nếu bạn có hoàn cảnh đặc biệt ví dụ như: khuyết tật, có bệnh đang được điều trị, có các vấn đề về tâm thần, bị đe dọa cần được bảo vệ, thì bạn có quyền được nhà sớm hơn thường lệ.
2. Các kiều nhà được thuê
Tùy theo điều kiện tài chính bạn có thể thuê nhà vila, nhà liền kề, nhà chung cư…Phổ biến là thuê nhà chung cư.
Nhà chung cư cũng có các kiểu chung cư nhất định phù hợp với từng người, từng lứa tuổi nhất định: nhà sinh viên – chỉ sinh viên mới được quyền thuê nhà, nhà chung cu danh cho người già thi chỉ người đã về hưu được quyền thuê vì thiết kế nhà phải phù hợp với việc di chuyển xe lăn, cấp cứu.
Giá thuê nhà:
Giá nhà thuê cao hay thấp phụ thuộc vào thành phố bạn thuê, khu vực an ninh chật tự tốt, thuận tiện, nhà mới xây hay cũ, bạn thuê nhà qua tay người khác hay thuê trực tiếp…
4. Cách thức thuê nhà:
Khi đã xếp hàng có điểm tại một công ty nhà cửa. Công ty đó đăng có căn nhà trống cho thuê.
Bạn sẽ thực hiện bước đăng ký cần thuê căn nhà đó. Và đợi kết quả có được quyền thuê hay không.
Khi đã được quyền thuê nhà thì công ty nhà cửa sẽ liên lạc với bạn để khẳng định chắc chắn bạn muốn thuê nhà.
Sau đó 2 bên sẽ tiến hành ký kết hợp đồng thuê nhà
5. Hợp đồng thuê
nhà gồm có 1 số điểm chính sau: Ngày tháng hiệu lực của hợp đông. Thông tin liên lạc của 2 bên và thông tin căn hộ cho thuê, giá, thời hạn, các vấn đề đã bao gồm trong tiền nhà: điện, nước, sưởi ấm, tiền đổ rác….thời gian báo trả nhà, thu nhà, quy định về đền bù vật chất nếu làm hỏng nhà, phá vỡ hợp đồng……
Ngoài hợp chính sẽ thường kèm theo các phụ lục về: chìa khóa, quy tắc của công ty nhà cửa, phụ lục về tình trạng của các thiết bị vật dụng được trang bị trong nhà – nên chú ý thật kỹ về phụ lục này. Vì đây sẽ là cơ sở cho việc đền bù thiệt hại khi bạn chuyển ra khỏi nhà. Bạn cũng là 1 bên của hợp đồng nên cũng có quyền yêu cầu chủ nhà thay đổi, sửa chữa những vật dụng đã hỏng trước khi vào nhà (chú ý là chỉ những đồ đạc đã có sẵn. Còn ban muon thiết kế lại căn nhà theo ý mình là cả một vấn đề không nhỏ). Những vật dụng gì đã cũ bạn nên viết rõ để không bị phiền phức sau này.
6. Quyền và nghĩa vụ
Trong một hợp đồng dân sự nói chung hoặc hợp đồng thuê nhà luôn có phần : quyền và nghĩa vụ của các bên cho thuê và thuê nhà phải được thực hiện theo đúng cam kết của hợp đồng và phù hợp với quy định của Luật. Trong phần này qui định quyền hạn và trách nhiệm của các bên , phần này cả người thuê và người cho thuê cần phải đọc và hiểu kỹ từng chi tiết trong đó vì nếu có xảy ra tranh chấp, tòa án sẽ căn cứ vào những điều ghi trong đây để phân xử.
7. Quá trình sử dụng nhà thuê
Trong quá trình sử dụng nhà thuê bạn phải tuân thủ các quy định của công ty nhà cửa để đảm bảo an ninh trật tự. Ví dụ như không được gây ổn sau 10 h tối, vất rác đúng nơi quy đinh,…..Có rất nhiều vấn đề trong khi sử dụng nhà xảy ra. Đã có trường hợp nhà nhiều trẻ con gây ồn vào ban ngày, hàng xóm của không thể kiện được bạn với công ty nhà của. Họ báo chính quyền vi nghi trẻ em bị ngược đãi, có dấu hiệu không bình thường về tâm lý….Hoặc người Việt nấu đồ ăn khá nặng mùi, ví dụ như kho cá, mắm tôm…..người Thụy Điện họ rất sợ trên người bám đồ ăn nặng mùi ….. Bất cứ hành vi sai phạm nào, công ty nhà cửa có quyền mời bạn ra khỏi nhà mà không vi phạm các điều khoản của hợp đồng.
8. Bồi thường khi trả nhà:
Khi bạn chuyển di khỏi nhà bạn phải chắc chắn rằng tất cả mọi thứ đều như nguyên trang lúc bạn chuyển vào. Hỏng đâu bạn sẽ phải bồi thường đó. Nhà cửa phải được dọn dẹp sạch sẽ đặc biệt chú ý đến khu vực máy hút mùi ở bếp, đằng sau bếp, đằng sau và gẩm tủ lạnh, cửa kính, ông thông gió và ống cống…..
9. Kết thúc hợp đồng thuê nhà:
Khi bạn đã chuyển ra khỏi nhà, mọi việc bồi thường đã hoàn tất, bên công ty nhà cửa sẽ ký giấy nhận nhà, hoặc bản kết thúc hợp đồng thuê nhà. Mọi quyền lợi và nghĩa vụ của 2 bên đã chấm dứt.
Việc thuê nhà là việc của cá nhân nhưng pháp luật cũng có rất nhiều quy định về chế độ chính sách để bảo vệ lợi ích người dân : hỗ trợ tiền nhà cho người có thu nhập thấp, sinh viên.
Mời các bạn tìm hiểu các quy định này tại phần tiếp theo.
Bạn sẽ chuyển đến Thụy Điển? bạn có dự định chuyển đến sinh sống tại một thành phố khác của Thụy Điển? Việc tìm nhà ở là một vấn đề quan trọng mà bạn cần phải làm. Hạn chế về ngôn ngữ, thông tin sẽ là một rào cản lớn cho việc tìm nhà của bạn. Sau đậy cộng đồng Việt xin phép giới thiệu một số các thông tin và quy định của pháp luật về việc tìm nhà ở tai Thụy Điển:
Tại Thụy Điển việc tìm nhà ở là một việc hết sức khó khăn. Theo thống kê của Công ty dịch vụ nhà ở tại Stockholm năm 2017 chỉ có 11648 người được thuê nhà ở Stockholm trên tổng số 596 171 người đứng xếp hàng để được thuê nhà trực tiếp ( mà chúng ta vẫn thường gọi là thuê nhà trắng). Trong số đó có nhiều người xếp hàng hơn 10 năm.
TÌM KIẾM THÔNG TIN THUÊ NHÀ
Trước khi đến một thành phố mới các bạn nên truy cập vào website chính của thành phố đó để tìm hiểu về thành phố. Trong website này sẽ có mục nhà ở có tên gọi ‘bostad & miljö’. Tiếp đến bạn vào ‘skaffa bostad’ ở mục này bạn sẽ tìm được thông tin về tên, địa chỉ các công ty nhà ở của thành phố. Ví dụ ở Stockholm http://www.stockholm.se/ByggBo/Skaffa-bostad/ . Mỗi một tỉnh thường có các công ty nhà của nhà nước và công ty nhà của tư nhân. Thông thường thì tìm nhà cửa các công ty tư nhân sẽ dễ dàng hơn các công ty của nhà nước.
Sau đó bạn cần truy cập vào web của các công ty này, đăng ký tài khoản cá nhân để xếp hàng (mỗi một ngày xếp hàng bạn được một điểm). Thời gian xếp hàng quyết định nhiều đến việc bạn có được nhà ở hay không. Có nhiều người đứng xếp hàng tại một công ty nhà cửa một vài năm trước khi họ chuyển đến.
Ngoài trang chính của thành phố bạn cũng có thể tìm kiếm thông tin qua các trang web mua bán, giao vặt như blocket.se hoặc có thể liên lạc với bạn bè, người thân. Thông thường theo cách này bạn được thuê nhà qua tay người khác ‘andra hand’ tức là bạn được thuê nhà với hợp đồng ngắn hạn, giá thuê nhà cao hơn và chịu nhiều rủi ro….. Ví dụ như: người cho bạn thuê nhà 1 năm họ sống ở nước ngoài, sau 9 tháng họ chuyển về nước họ sẽ báo trước thời gian ( tuy theo quy định của hợp đồng đã ký kết). Rất có thể bạn sẽ phải chuyển ra ngoài trược thời hạn quy định và sẽ rơi vào khủng hoảng tìm nhà cấp tốc .
Hiện nay có rất nhiều người có liên lạc được với các công ty nhà cửa và bạn quyền được thuê nhà trắng – tức là bạn không muốn xếp hàng lâu mà có nhà thuê trăng trực tiếp thì bạn sẽ trả một khoàn tiền cho họ. Thường thì họ dễ liên lạc với các công ty nhà cửa tư nhân hơn.
Bạn cũng có thể liên lạc nhà thông qua cơ quan bảo trợ xã hội. Ví dụ: bạn không có việc làm, xin trợ cấp xã hội thì bên xã hội họ sẽ giúp đỡ bạn tìm nhà.
Ngoài ra ở Thụy Điển có khá nhiều các cơ quan tổ chức của Thụy Điển có thể giúp đỡ bạn. Ví dụ như hội bảo vệ phụ nữ kvinnorjour – hội nỳ hoạt động nhằm bảo vệ bà mẹ trẻ em không nhà cửa, không nơi nương tựa, bị chồng ngược đãi……Họ sẽ giúp đỡ bạn tìm kiếm nhà.
Và tất nhiên bạn cũng có thể thuê nhà không đứng tên, không để địa chỉ ( thuê đen ). Thuê nhà hình thức này bạn nên hết sức thận trọng vì trên giấy tờ, bạn không phải là chủ nhà, họ có quyền cho bạn ra khỏi nhà bất cứ lúc nào. Và tất nhiên họ có chìa khóa để vào nhà hợp pháp……
